“Humanitarian Ask” for the Hun Manet Government
The grassroots monitoring group submitted a “humanitarian ask” designed to support United Nations officials in conveying our message and seeking some remedial actions from the newly formed Hun Manet government. This is to provide United Nations officials with material they can use during their in-country visits and meetings with Hun Manet or other high-level Cambodian Government officials.
There is a long tradition in Cambodia for major political events, holidays and social occasions to be marked by the government and its leaders with humanitarian gestures demonstrating the solidarity and shared values of the Khmer people. With this long tradition in mind, we make this humanitarian appeal to Hun Manet in his new role as Prime Minister and newly designated head of the government of Cambodia.
Throughout the past year, the United Nations has played a leading role in pointing out the numerous actions taken by the Hun Sen government in the run-up to the national elections to restrict and punish the activities of the political opposition. The United Nations was particularly critical of the steps taken to make the major opposition political parties illegal and to restrict their ability to function effectively. They also were critical of the Mass Criminal Trials and other criminal prosecutions directed against leaders of the political opposition, independent journalists, and other critics of the government. The United Nations went so far as to issue what they called an “Action Plan of Reform Measures,” identifying a number of specific steps that needed to be taken before the national elections of July, 2023 could be considered free, fair and legitimate.
Now that the national elections are behind us, and Hun Manet has been named as the new Prime Minister, we call on the newly instituted government, by way of a humanitarian gesture aimed at unifying the Khmer people, to take a few simple steps to address the many concerns that the United Nations raised in the run-up to the elections. These include:
Giving priority attention to the release from prison and the commutation of the lengthy prison sentences imposed upon many notable political opposition leaders and critics of the prior government, including Kem Sokha, Seng Theary, Heng Chan Sothy, Kak Kompher, Khan Bunpheng, Thach Setha, Touch Theung, Khoen Virath, Nou Sotherary, Seam Pluk, Chhim Sithar, Thel Thilen, Ismael Pin Osman, Khan Bunpheang and Thouk Theuy, and Radio Free Asia reporters Yeang Sothearin and Uon Chhin.
Allowing independent media outlets such as the Cambodia Daily, the Voice of Democracy, the Phnom Penh Post and Radio Free Asia, to reopen and operate freely.
Ending the extensive restrictions imposed on civil society members and groups that have restricted their exercise of internationally recognized free speech and free association rights.
We understand that remedial actions along these lines tend to be gradual and slow moving. But we urge Hun Manet and the new government of Cambodia to at least make these humanitarian gestures as an indication of their good will, and their commitment to serving and unifying all Khmer people under basic human rights, rule of law, and democratic standards recognized by the international community. This coming May of 2024 the United Nations Human Rights Council will be conducting a major and detailed review and assessment of Cambodia’s human rights policies and practices through what they call the Universal Periodic Review Process. What better way could there be for the new Hun Manet government to demonstrate its commitment to observing the United Nations standards than to adopt these initial measures implementing these core elements of the UN’s “Action Plan of Reform Measures” that the UN indicated were essential for demonstrating a free, and legitimate political process.
សេចក្តីស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន ម៉ាណែតតាមផ្នែកមនុស្សធម៏
ក្រុមឃ្លាំមើលមូលដ្ឋានបានដាក់ “សំណើមនុស្សធម៌” ដែលរៀបចំឡើងដើម្បីគាំទ្រមន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងការបញ្ជូនសាររបស់យើង និងស្វែងរកវិធានការដោះស្រាយមួយចំនួនពីរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលទើបបង្កើតថ្មី។ ការផ្តល់ជូនមន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិនូវសម្ភារៈដែលពួកគេអាចប្រើប្រាស់បានក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ច និងជួបជាមួយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងប្រទេស ឬដល់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្សេងទៀត។
ប្រទេសកម្ពុជាមានប្រពៃណីដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ សម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍នយោបាយធំៗ ថ្ងៃឈប់សម្រាក និងឱកាសសង្គមនានា ដែលរដ្ឋាភិបាល និងថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួន បង្ហាញកាយវិការមនុស្សធម៌ បង្ហាញពីសាមគ្គីភាព និងតម្លៃរួមគ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ជាមួយនឹងទំនៀមទម្លាប់ដ៏យូរអង្វែងនេះ យើងសូមធ្វើការអំពាវនាវមនុស្សធម៌នេះទៅកាន់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងតួនាទីថ្មីរបស់លោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលទើបតែងតាំងថ្មី។
ពេញមួយឆ្នាំកន្លងមកនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិបានដើរតួនាទីឈានមុខគេក្នុងការចង្អុលបង្ហាញពីសកម្មភាពជាច្រើនដែលរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើឡើងក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតជាតិ ដើម្បីរឹតបន្តឹង និងដាក់ទណ្ឌកម្មលើសកម្មភាពនយោបាយរបស់គណបក្សប្រឆាំង។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានរិះគន់ជាពិសេសចំពោះចំណាត់ការដែលធ្វើឡើងដើម្បីធ្វើឱ្យគណបក្សនយោបាយប្រឆាំងធំៗខុសច្បាប់ និងរឹតត្បិតសមត្ថភាពរបស់ពួកគេក្នុងការបំពេញមុខងារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានឈានទៅដល់ការចេញនូវអ្វីដែលគេហៅថា "ផែនការសកម្មភាពនៃវិធានការកំណែទម្រង់" ដោយកំណត់នូវជំហានជាក់លាក់មួយចំនួនដែលចាំបាច់ត្រូវធ្វើមុនការបោះឆ្នោតជាតិខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ អាចចាត់ទុកថាសេរី យុត្តិធម៌ និងស្របច្បាប់។
ឥឡូវនេះការបោះឆ្នោតជាតិនៅពីក្រោយយើង ហើយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី យើងសូមអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលដែលទើបបង្កើតថ្មី តាមរយៈកាយវិការមនុស្សធម៌ ក្នុងគោលបំណងបង្រួបបង្រួមជាតិខ្មែរ ចាត់វិធានការសាមញ្ញមួយចំនួនដើម្បីដោះស្រាយ។ កង្វល់ជាច្រើនដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានលើកឡើងក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត។ ទាំងនេះរួមបញ្ចូលទាំង:
១-ផ្តល់ការយកចិត្តទុកដាក់ជាអាទិភាពដល់ការដោះលែងពីពន្ធនាគារ និងការផ្លាស់ប្តូរការកាត់ទោសជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលវែង ដែលបានដាក់លើមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលមុនៗជាច្រើន ដែលរួមមាន កឹម សុខា, សេង ធារី, ហេង ចាន់សុធី, កុក កំភើ, ខាន់ ប៊ុនផេង, ថាច់ សេដ្ឋា។ ទូច ធឿង លោក ឃឿន វិរ៉ាត លោក នូ សុធារី លោក សែម ផ្លក់ លោក ឈឹម ស៊ីថារ លោក ថេល ធីឡែន លោក អុីស្មាអែល ពិន អូស្សម៉ាន់ លោក ខាន់ ប៊ុនផៀង និងលោក ធុក ធើយ និងអ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរី លោក យាង សុធារិន និងលោក អ៊ុន ឈិន។
២-អនុញ្ញាតឱ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ដូចជា ខេមបូឌា ដេលី សំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី បើកដំណើរការឡើងវិញដោយសេរី។
៣-ការបញ្ចប់ការរឹតបន្តឹងយ៉ាងទូលំទូលាយដែលដាក់លើសមាជិកសង្គមស៊ីវិល និងក្រុមដែលបានដាក់កម្រិតលើការអនុវត្តសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិសមាគមដោយសេរីដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ។
យើងយល់ថាសកម្មភាពជួសជុលនៅតាមបន្ទាត់ទាំងនេះមានទំនោរទៅជាបណ្តើរៗ និងយឺត។ ប៉ុន្តែយើងជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងរដ្ឋាភិបាលថ្មីនៃកម្ពុជា យ៉ាងហោចណាស់ធ្វើកាយវិការមនុស្សធម៌ទាំងនេះ ដើម្បីបង្ហាញពីឆន្ទៈដ៏ល្អរបស់ពួកគេ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ពួកគេក្នុងការបម្រើ និងការបង្រួបបង្រួមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ នៅក្រោមសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ និងស្តង់ដារប្រជាធិបតេយ្យ ដែលទទួលស្គាល់ដោយ សហគមន៍អន្តរជាតិ ។
ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ ខាងមុខនេះ ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នឹងធ្វើការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃយ៉ាងលម្អិតអំពីសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ គោលនយោបាយ និងការអនុវត្តតាមរយៈអ្វីដែលគេហៅថា ដំណើរការត្រួតពិនិត្យតាមកាលកំណត់ជាសកល។ តើមានវិធីណាដែលល្អជាងនេះទៅទៀត សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលថ្មី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រតិបត្តិតាមស្តង់ដាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ជាជាងការអនុម័តវិធានការដំបូងទាំងនេះ ដែលអនុវត្តធាតុស្នូលទាំងនេះនៃ "ផែនការសកម្មភាពនៃវិធានការកំណែទម្រង់" របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានចង្អុលបង្ហាញថាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ធ្វើបាតុកម្ម។ ដំណើរការនយោបាយសេរី និងស្របច្បាប់។